Kim jest Edward Mazur? Życiorys biznesmena

Edward Mazur, urodzony 25 października 1946 roku w Lubzinie, był postacią budzącą wiele kontrowersji na styku polskiego biznesu, polityki i służb specjalnych. Jego życie, naznaczone emigracją, spektakularnym sukcesem finansowym i poważnymi zarzutami karnymi, stanowi fascynujący, choć często mroczny, rozdział w najnowszej historii Polski. Po opuszczeniu kraju w latach 60. XX wieku, Mazur osiadł w Stanach Zjednoczonych, gdzie w 1969 roku uzyskał amerykańskie obywatelstwo. Tam zdobył wykształcenie inżynierskie na kierunku elektrotechnika na Chicago Technical College, co stanowiło fundament jego przyszłej kariery.

Kariera w USA i powrót do Polski

Kariera Edwarda Mazura w USA nabrała tempa, gdy objął wysokie stanowiska kierownicze w renomowanych międzynarodowych korporacjach, takich jak Cargill International i John Deere & Co. Te doświadczenia pozwoliły mu nie tylko zdobyć cenne umiejętności menedżerskie i zrozumienie globalnego rynku, ale również zbudować kapitał i sieć kontaktów. Powrót do Polski po transformacji ustrojowej w latach 90. XX wieku okazał się dla niego szansą na wykorzystanie zdobytej wiedzy i pozycji. Mazur aktywnie zaangażował się w polską gospodarkę, stając się współzałożycielem firmy Bakoma S.A. Ta spółka szybko zdobyła pozycję lidera na rynku, stając się największym producentem jogurtów w Polsce, a jej sukces przypieczętowało późniejsze przejęcie przez Dannon Company.

Prywatyzacja i powiązania biznesowe

Działalność Edwarda Mazura w Polsce nie ograniczała się jedynie do branży spożywczej. Był on również powiązany z procesami prywatyzacyjnymi, w tym z wydarzeniami wokół Orlenu oraz tzw. afery FOZZ. Jego zaangażowanie w te skomplikowane i często niejasne transakcje budziło pytania o przejrzystość jego działań i prawdziwe źródła jego ogromnego majątku. W 2003 roku, dzięki swoim osiągnięciom biznesowym, Edward Mazur został zaliczony do grona 25 najbogatszych Polaków według rankingu tygodnika „Wprost”, co podkreślało jego znaczącą pozycję w polskim świecie biznesu. W tym samym roku otrzymał również przywrócone obywatelstwo polskie, co ułatwiło mu dalsze prowadzenie działalności w kraju.

Śmierć generała Papały: zarzuty i śledztwo

Najbardziej bulwersującym wątkiem w życiorysie Edwarda Mazura pozostają zarzuty dotyczące jego powiązań ze śmiercią byłego Komendanta Głównego Policji, generała Marka Papały. Tragiczne wydarzenia miały miejsce w 1998 roku, a prokuratura przez lata próbowała ustalić sprawców i zleceniodawców tej zbrodni. W pewnym momencie śledztwo skierowało się w stronę Edwarda Mazura, który stał się jednym z głównych podejrzanych.

Podejrzenia o zlecenie zabójstwa

Podejrzenia o zlecenie zabójstwa generała Papały przez Edwarda Mazura pojawiły się na podstawie zeznań kluczowych świadków, w tym Artura Z. (ps. Iwan). Zgodnie z tymi informacjami, Mazur miał być motywowany chęcią pozbycia się generała, który mógł stanowić przeszkodę w jego interesach lub posiadał wiedzę o jego nielegalnej działalności. Choć zeznania świadków były podstawą do wszczęcia postępowania, brakowało twardych dowodów, które jednoznacznie wskazywałyby na winę biznesmena. W 2002 roku Edward Mazur został nawet zatrzymany w Polsce w związku z tymi zeznaniami, jednak po pewnym czasie został zwolniony.

Aresztowanie w USA i brak ekstradycji

Intensywne starania polskiej prokuratury doprowadziły do aresztowania Edwarda Mazura w USA w 2006 roku na wniosek polskich władz. Władze amerykańskie rozpatrywały wniosek o jego ekstradycję, co mogło oznaczać proces sądowy w Polsce i potencjalną karę. Jednakże, w lipcu 2007 roku, sąd w Chicago odrzucił wniosek o ekstradycję. Głównym powodem takiej decyzji był brak wystarczających dowodów, które spełniałyby amerykańskie standardy prawne do wydania obywatela polsko-amerykańskiego do innego kraju w tak poważnej sprawie. Brak jednoznacznych dowodów stał się kluczową przeszkodą w doprowadzeniu sprawy do końca.

Umorzenie śledztwa: brak wystarczających dowodów

Po latach starań i mimo zatrzymania w USA, polska prokuratura ostatecznie umorzyła postępowanie przeciwko Edwardowi Mazurowi w sierpniu 2014 roku. Decyzja ta była podyktowana brakiem wystarczających dowodów, które pozwoliłyby na postawienie mu zarzutów i skierowanie sprawy do sądu. Umorzenie śledztwa oznaczało, że mimo silnych podejrzeń i zeznań świadków, nie udało się udowodnić winy Edwarda Mazura w sprawie zabójstwa generała Papały. Sprawa ta do dziś pozostaje jedną z najbardziej zagadkowych i kontrowersyjnych w historii polskiej policji. Warto dodać, że kluczowy świadek w tej sprawie, Artur Zirajewski, zmarł w areszcie w 2010 roku.

Edward Mazur i jego związki z SB

Jednym z najbardziej szokujących aspektów działalności Edwarda Mazura, który wyszedł na jaw lata po jego sukcesach biznesowych i kontrowersjach związanych ze śmiercią generała Papały, są jego związki ze Służbą Bezpieczeństwa PRL. Analiza akt i zeznań świadków rzuca nowe światło na jego postać i potencjalne motywacje.

Współpraca ze służbami PRL i UOP

Według dostępnych informacji historycznych, Edward Mazur od lat 70. XX wieku do początku lat 90. XX wieku był tajnym współpracownikiem II Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL, zajmującego się kontrwywiadem. Używał pseudonimów, takich jak „Szczęśliwy” oraz „Glad”. Co więcej, po transformacji ustrojowej w Polsce, Mazur miał pozostać w kontakcie ze służbami, będąc „zamrożonym” tajnym współpracownikiem Zarządu Kontrwywiadu Urzędu Ochrony Państwa (UOP). Historyk Sławomir Cenckiewicz wskazuje również, że Edward Mazur był zarejestrowany jako agent SB pod pseudonimem „Martel”. Akta dotyczące jego współpracy były przechowywane w tajnym zbiorze zastrzeżonym Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), a klauzulę tajności zniesiono z nich dopiero w 2017 roku.

Ochrona ze strony służb III RP?

Kontrowersje budzą również doniesienia sugerujące, że służby specjalne III RP mogły wiedzieć o jego współpracy z SB i potencjalnie chronić go. Te informacje, jeśli potwierdzone, mogłyby tłumaczyć pewne okoliczności związane z postępowaniem w sprawie zabójstwa generała Papały. Spekuluje się, że istnienie tych powiązań mogło wpływać na przebieg śledztwa i decyzje podejmowane przez prokuraturę i sądy. Brak ujawnienia pełnej prawdy o jego działalności i powiązaniach mogło chronić pewne grupy interesów lub osoby związane z dawnymi i obecnymi służbami. Ta kwestia stanowi ważny element w zrozumieniu złożoności sprawy i jej wpływu na polską scenę polityczną i gospodarczą.

Dziedzictwo Edwarda Mazura

Dziedzictwo Edwarda Mazura jest złożone i wielowymiarowe, splatając w sobie pasmo sukcesów biznesowych z mrocznymi cieniami zarzutów karnych i powiązań ze służbami specjalnymi. Z jednej strony był on postacią, która z powodzeniem realizowała się w świecie biznesu, budując od podstaw znaczące przedsiębiorstwa i zdobywając pozycję jednego z najbogatszych Polaków. Jego wkład w rozwój polskiego rynku spożywczego, poprzez stworzenie silnej marki Bakoma, jest niezaprzeczalny.

Z drugiej strony, jego nazwisko jest nierozerwalnie związane z najbardziej kontrowersyjnymi sprawami najnowszej historii Polski, w tym z niewyjaśnionym do dziś zabójstwem generała Marka Papały. Choć nigdy nie został skazany za to przestępstwo, podejrzenia i długotrwałe śledztwo rzuciły cień na całe jego życie. Dodatkowo, ujawnienie jego współpracy ze służbami PRL i UOP komplikuje obraz jego postaci, stawiając pytania o jego lojalność i motywacje w kluczowych momentach polskiej historii. Edward Mazur pozostaje symbolem epoki transformacji, w której granice między biznesem, polityką a służbami często były niejasne, a jego historia nadal budzi zainteresowanie i rodzi pytania o prawdę i sprawiedliwość.